Üsküdar, İstanbul
Niko Pirosmani ya da Niko Pirosmanaşvili (Gürcüce: ნიკო ფიროსმანაშვილი) (5 Mayıs 1862 - 1918), ünlü Gürcü halk ressamıdır. Naif sanatın öncüsü kabul edilir.
Daha çok hayvanları, sofradaki ve yemek servisi yapan insanları resmetmiştir. Hiçbir resim eğitimi almamıştır. Ressam sağlığında Gürcistan ve Rusya dışında pek tanınmamaktadır. Yaşadığı kasabayı ziyaret eden bir Fransız aktrise âşık olmuş ve onun resimlerini yapmıştır. Bu aşk öyküsü, Andrey Voznesenski’nin bir şiir ve Alla Pugaçeva'nın söylediği bir şarkıyla ünlü bir öyküye dönüşmüştür. Ressam, en ünlü tablosu olan Aktris Margarita da âşık olduğu aktrisi resmetmişti. Dünyaca ünlü diğer tabloları kız kardeşini resmettiği Çiçekli Şemsiyeli Kadın, Bira Kupalı Kadın, Baba ve Oğul adlı tablolarıdır.
Hakkında neredeyse hiçbir şey bilinmeyen Aktris Margarita kendisini terk ettikten sonra yoksul düşmüş, yaşamını bir evsiz olarak sürdürmüştü. Ancak resim yapmayı sürdürdü ve resimlerini karnını doyurduğu lokantalara bıraktı. Resim malzemesi almak için dükkân boyamaktaydı. Malzeme bulamadığı zaman siyah muşamba üzerine resim yaptı ve zamanla muşamba onun orijinal materyali oldu. Şair İlya Zdaneviç'in gayreti ile 1913 yılında bir gazetede hakkında yazı yayımlanmasından sonra tanınmaya ve resimlerinin değeri anlaşılmaya başladı. Ressam yine de hayatını yoksulluk ve yalnızlık içinde İspanyol gribi'ne yakalanarak tamamlamıştır. Mezarının yeri bilinmemektedir.