150 TL
Üsküdar, İstanbul
22 Kas 2025Mehmed Siyah Kalem, çağı ve coğrafyası tarih içinde silinmiş bir ustadır. Zamanın yırtıcı pençesinden kurtulabilmiş bir dizi kaotik figürün yaratıcısı olan bu çizgi dışı nakkaşın yaşamı ile ilgili bilgiler maalesef yok denecek kadar azdır. Ayrıca sanatını belirgin bir kültürel geleneğe uygun görmek de hemen hemen imkânsızdır.
Doğum
15. yüzyıl, Orta Asya, Türkmenistan, Mâverâünnehir Civarı
Ölüm
1507, Herat (Rivayete göre)
Fatih Sultan Mehmet zamanında, resimde batı tekniği iie ilk ilişkiler kurulduğu yıllarda, bu maksatla İtalya'da resim öğrenimi yapan, Nakkaşbaşı Sinan Beyin öğrencilerinden olan Mehmet Siyah Kalem, bıraktığı eserleriyle sanat tarihimizde özel bir yeri bulunan güçlü bir sanatçımızdır. "Siyah Kalem" ünvanı, Osmanlı nakkaşhanelerinde sanatçılara verilen mertebelerden biridir.
Bugün Topkapı Sarayı Müzesi kitaplığı hazine bölümünde, Fatih Albümü adı ile anılan albümlerde üzerinde "Kârı Üstad Mehmet Siyah Kalem" yazılı resimler, renkli perspektif kurallarına uygun düşen başarılı örneklerdir. Siyah Kalemin sanatı bir anlatım sanatıdır. Resimlerde ustalıkla kullanılan çizgiler figürlere güçlü bir ifade, olaylara şaşırtıcı bir gerçekçilik kazandırmıştır. Prof. İpşiroğlu'na göre bu resimler, o devirde efsane ve öykülerin resimlerle anlatılması geleneğine uygun olarak, anlatılan bir olayı gözönünde canlandırmak amacıyla yapılmış resimlerdir.